T-34 prvi put se pojavio u Bitci za Smolensk 1941. i na bojišnici je izazvao pravi šok kod njemačkih vojnih snaga, zbog toga što je bio brz, efektivno se nosio sa svim njemačkim tenkovima, i isto tako bili su otporni na protutenkovske topove PaK 36 37mm i djelomično na PaK 38 50mm koje je tada koristila njemačka pješadija.
Potpunu efektivnost T-34 spriječili su nepouzdanost tenka jer oko 50% gubitaka oko Smolenska bili su zbog tehničkih kvarova motora, transmisije i kvačila a ne zbog neprijateljske vatre. Isto tako efektivnost T-34 bila je smanjena zbog nedovoljne izvježbanosti posada, nedostatka sposobnih oficira, te nedostatka vozila za izvlačenje. Prije nego što su se otklonili tehnički problemi, mnoge posade T-34 nosile su rezervne transmisije i ostale dijelove na svojim tenkovima. Nakon što su se otklonili tehnički problemi, T-34 je dominirao u zimi 1941-1942 zbog svoje mogućnosti da vozi preko dubokog blata i snijega, što njemački tenkovi nisu bili tada sposobni. Nakon prebacivanja proizvodnje iza Urala,
Sovjeti su nastojali da povećaju svoju snagu u tehnici tako da je proizvodnja T-34 postala prioritet, no bilo koja poboljšanja koja bi ometala brzu proizvodnju bila su odbačena. Sredinom 1943. s proizvodnih linija silazilo je oko tisuću tenkova T-34 mjesečno, što je bilo više nego njemačka proizvodnja, ali zbog većih gubitaka na bojnom polju efektivnost je bila manja. Žrtvovanjem unaprijeđavanja T-34 za masovnu proizvodnju osvetila se sovjetima. Njemci su ubrzo našli odgovor u protutenkovskom topu većeg kalibra PaK 50 75mm, većim korištenjem samohodne protutenkovske artiljerije, uvrštavanje tenka Tigar krajem 1942. te Pantera sredinom 1943. Ovim izmjenama T-34 izgubio je primat na bojišnici i gubici su se povećavali. Izbacivanjem poboljšane verzije T-34 s topom od 85mm i boljim oklopom, uspio je smanjiti gubitke, i mogao se odnositi sa Panzer IV i drugim njemačkim tenkovima osim Pantera i Tigra, za čije su se uništavanje koristili tenkovi IS-2 i samohodke SU-152 i ISU-152
U prvim godinama posle rata vladalo je veliko sarenilo tipova oklopnih vozila u naoruzanju armije FNRJ. Pored anglo-americkih i ruskih, bilo je dosta nemackih i italijanskih trofejnih modela. Ova vozila su ubrzano ispadala iz upotrebe, a novi oslonac je bio SSSR. Jugoslavija je vec imala jedan broj T-34/85 iz rata i sledile su nove isporuke. Tenk T-34 je godinama ostao u naoruzanju, sve do sedamdesetih godina kada je prebacen u rezervu. Izbijanjem rata na prostoru bivse SFRJ, stari T-34 se izvlace iz skladista i ponovo koriste.
Korisceni su za podrsku pesadije, a dobili su i naknadni oklop od tankih limova ili gume, koji su pruzali dodatnu zastitu od kumulativnih projektila. U nedostatku ovih materijala korisceni su i prirucni: Stare gume, drvo. dzakovi sa peskom, prazne municijske kutije. Prilikom povlacenja sa Kosmeta jedinice VJ, su ostavile i specijalno modifikovani T-34, koji je sluzio kao inzinjerijsko vozilo. Nije poznato dali je namenski koriscen ili je sluzio kao lazni cilj.. Preziveli T-34, posle sporazuma o kontroli naoruzanja, su zavrsili na poligonima ili na drugi nacin rashodovani kao prekobrojna oklopna vozila Vojske Jugoslavije.
Nema komentara:
Objavi komentar